GÜLE GÜLE, REFİK DURBAŞ!

Elim sanata düşer usta

Dilim küfre, yüreğim acıya

Ölüm hep bana

Bana mı düşer usta?

Sevda ne yana düşer usta

Hicran ne yana

Yalnızlık hep bana

Bana mı düşer usta?

Gurbet ne yana düşer usta

Sıla ne yana

Hasret hep bana

Bana mı düşer usta?

Şiirimizin yaşayan en büyük şairlerinden olan Refik DURBAŞ, bir süredir diyaliz ve akciğer tedavisi görüyordu. Hastanede iyileşme sürecine giremedi; 74 yaşında hayata gözlerini yumdu.

1944 yılında Erzurum'da doğdu. Orta öğrenimini İzmir Namık Kemal Lisesi'nde tamamladı (1965). İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde okudu.

Cumhuriyet Gazetesi’nde çalıştı. Evrim, Devinim 60, Soyut, Aydınlık, Şiir Sanatı, Papirüs, Alan 67 dergilerinde ilk şiirleri yayınlandı.

1974 yıllarında Yeni A Dergisi’nin yazı işleri müdürlüğünü yaptı. Gazetelerde sanat sayfaları hazırladı, düzeltmenlik yaptı. Köşe yazarı olarak değişik gazetelerde çalışmalarını sürdürdü. En son olarak Bir Gün Gazetesi’nde sanatsal yazılar yazıyordu.

İkinci Yeni Şiir Akımı ile başladığı şiirleri daha sonra toplumcu bir yönelim kazandı. Kendine özgü dil ve benzetmeleriyle halkın sesi olmuş, içi dolu anlamlı şiirler yazmıştır. Yalnız anlam değil, şiirlerinde biçime de önem vermiştir. Şiirlerinde günlük konuşma dilini çok güzel kullanmıştır. Okurken aaa benim çevremde de böyle konuşuluyor dersiniz. Son yıllarda doğal bir anlatıma yönelmiştir.

Refik DURBAŞ çarşıların, işçi kızların, Pazar yerlerinin ve çay evlerinin dünyasını da yansıtan şiirler de yazdı. Halkın konuşma diline uygun birer dizelik, ikişer dizelik şiirler de yazmıştır.

Toplumcu yönelimli şairler arasında önemli bir yer tutar. Onun şiirlerini okurken sevinirsiniz, mutlu olursunuz, gülümsersiniz. Okurken bu rahatlık hissedilir; çünkü halkın yaşamına şiirlerinde büyük yer vermiştir. Örneğin beni en çok etkileyen şiir kitaplarından biri “ Çaylar Şirketten “ adlı şiir kitabıdır. Bu kitapta şehirlerarası bir otobüs yolculuğu anlatılır. Yolcular, sürücü yardımcıları, sürücü, duraklama yerleri...her şey capcanlı gözümüzün önündedir. Yolculukta sürücü yardımcısının ne sıkıntılar çektiği herkesin bilgisi dahilindedir.

Refik DURBAŞ şiirlerinde işçileri, köylüleri, küçük insanları ve ezilenleri konu olarak almış ve şiirine yerleştirmiştir. Şiirlerini okurken işçi, köylü, zanaatkâr, çırak kendini görür. Kendinin konu edildiğini gören insanlar ilgiyle şiirlerini okumuştur. Okurken hep kendimizi görürüz, Refik DURBAŞ bizi anlatmış der seviniriz.

Gazetelerdeki köşe yazılarında şairleri, yazarları ve sanat dünyasındaki insanları anlatmıştır. Onun yazılarını okuduğunuz zaman, sanata ve sanatla ilgili konulara dikkat kesilirsiniz. Birçok okuyucu onun yazılarının etkisiyle sanat dünyasına ilgi duymuştur. Yazıları, sanatın kitlelerle bağını kurmada etkili oldu.

Refik DURBAŞ yalnız şair değil, sanatın başka alanlarında da kalem oynatmıştır. Çocukların düzeyine uygun şiirler de yazdı. Röportaj, eski eserleri yenileştirme çalışmaları uğraşları arasındadır. En güzel röportajlarından birisi de “ Ahmet Arif Anlatıyor: Kalbim Dinamit Kuyusu 1990” adlı kitabıdır. Burada Ahmet Arif tüm yönleriyle tanıtılır. Genç kuşaklar bu sayede Ahmet Arif'i daha iyi tanımışlardır. Onun sanatçıları tanıtma yönünden de katkısı büyüktür.

Şiirlerinden bazıları tanınmış müzik sanatçıları tarafından bestelenmiştir. “ Çırak Aranıyor “ şiirini Zülfü Livaneli, Edip Akbayram, Sevinç Eratalay...kendilerine özgü yorumlarıyla seslendirmişlerdir. Uzun yıllar bu türkü aydınların dilinden düşmemiştir.

Şiir kitaplarından bazıları şunlardır: Kuş Tufanı (1971) , Hücremde Ayışığı (1974) , Çırak Aranıyor (1978, Yeditepe Şiir ödülü) , Çaylar Şirketten (1980) , Kırmızı Kanatlı Kartal (1982) , Bir Umuttan, Bir Sevinçten (1984) , Nereye Uçar Gökyüzü 1994). Ayrıca Evliya Çelebi ve Muallim Naci'den çocuklar için yenileştirilmiş kitaplar yazmıştır.

Refik DURBAŞ ömrünün sonuna kadar edebiyatımızın ağır işçisi olarak çalıştı. Şiirleri, denemeleri, köşe yazıları ve yenileştirmeleri ile okurların hep ilgisini çekti. Eserlerini yeniden okuyarak çok şeyler öğrenebiliriz; şimdi okumanın tam sırası. Nitelikli okuyucu Refik DURBAŞ’ın eserlerini okuyarak kültürümüzü zenginleştirecektir.

Bu değerli sanatçının kültürümüze yaptığı katkılar, şimdiden unutulmazlar arasına girmesini sağlamıştır. Sanat dünyasının başı sağ olsun! Anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.